تحقیق مدل انتخاب تامین کنندگان صنعت دارویی طبق ریسک­های زنجیره تامین

در رقابت های جهانی خواست مشتری بر کیفیت بالا و خدمت رسانی سریع، موجب شده تا شرکت ها نتوانند به تنهایی از عهده تمامی کارها برآیند. بر این اساس، فعالیت هایی نظیر تهیه مواد، تولید و برنامه ریزی محصول، خدمت نگهداری کالا، کنترل موجودی، توزیع، تحویل و خدمت به مشتری، اینک به سطح زنجیره تأمین انتقال پیدا کرده است. مسأله کلیدی در یک زنجیره تأمین، مدیریت و کنترل هماهنگی بین تمامی این فعالیت ها است.

تغییر پذیری در زمینه برآیندها و نتایج ممکن زنجیره تأمین، احتمال رخداد و اثرات آن را مدیریت ریسک زنجیره تأمین مینامند. ریسک های زنجیره تأمین شامل ریسک های برخواسته از تغییرات در جریان مواد، محصول و اطلاعات است که از تأمین کننده اولیه آغاز و به مصرف کننده نهایی ختم می شود.

صنعت دارو به عنوان مجموعه ای از فرایندها، عملیات و سازمان های درگیر در کشف، ایجاد و تولید داروها تعریف می شود. با توجه به گستردگی زنجیره تأمین دارویی، تمرکز این تحقیق به انتخاب تأمین کنندگان معطوف گردیده است و اینکه چه عواملی برای انتخاب تأمین کننده در یک زنجیره تأمین باید در نظر گرفته شود تا ریسک موجود در این زنجیره کاهش یابد.

در این پژوهش، با توجه به استراتژی های کاهش ریسک در زنجیره تأمین و مشورت اساتید و خبرگان زنجیره تأمین و داروسازی، چک لیستی برای انتخاب تأمین کننده با هشت شاخص اصلی و 30 شاخص فرعی در زمینه انتخاب تأمین کننده برتر و چهار شاخص اصلی و 9 شاخص فرعی در زمینه ریسکهای محیطی تأثیرگذار، بدست آمد. پس از بررسی نتایج آماری پرسشنامه ها و استفاده از روش تاپسیس فازی، در نهایت به هفت شاخص اصلی کیفیت، انعطاف پذیری، تحویل، تکنولوژی، سیستم های ارتباطی و فناوری اطلاعات، هزینه و سابقه" با 24 شاخص فرعی در زمینه انتخاب تأمین کننده برتر و چهار شاخص اصلی اقتصادی، سیاسی، بلایای طبیعی و فرهنگی/اجتماعی با 8 شاخص فرعی در زمینه ریسک های محیطی رسیدیم.

این پژوهش برای فعالان صنعت دارویی کشور و همچنین اساتید، پژوهشگران و دانشجویان، به منظور بهبود وضع موجود انتخاب تأمین کنندگان قابل بهره برداری است.

واژگان کلیدی: مدیریت زنجیره تأمین، مدیریت ریسک، مدیریت ریسک زنجیره تأمین، زنجیره تأمین دارو، شاخص های انتخاب تأمین کننده برتر، روش تاپسیس فازی

طراحی مدل انتخاب تأمین کنندگان بر اساس ریسک های زنجیره تأمین در صنعت دارویی کشور

فهرست مطالب

فصل اول:کلیات پژوهش 1

1-1- مقدمه. 2

1-2- تعریف موضوع و اهمیت پژوهش.... 2

1-2-1- مدیریت زنجیره تأمین.. 3

1-2-2- ریسک.... 4

1-2-3- مدیریت ریسک در زنجیره تأمین.. 4

1-2-4- عوامل اصلی ایجاد کننده ریسک در زنجیره تأمین.. 6

1-2-5- مدیریت زنجیره تأمین در صنعت دارو8

1-3- اهداف پژوهش.... 9

1-4- بیان مسأله و سؤالات پژوهش.... 9

1-5- فرضیههای پژوهش.... 11

1-6- کاربردنتایجومخاطبانپژوهش.... 11

1-7- روش انجام پژوهش.... 12

1-8- واژگان تخصصی.. 12

فصل دوم: بررسی پیشینه پژوهش.... 14

2-1- مقدمه. 15

2-2- زنجیره تأمین.. 15

2-2-1- اهداف زنجیره تأمین.. 19

2-2-2- مدیریت زنجیره تأمین.. 20

2-3- ریسک و مدیریت ریسک.... 22

2-3-1- اجزا گسترده ریسک.... 24

2-4- مدیریت ریسک زنجیره تأمین.. 26

2-4-1- ریسکهای زنجیره تأمین.. 28

2-4-2- مدیریت و کاهش ریسک زنجیره تأمین.. 37

2-5- عوامل انتخاب تأمین کننده برتر. 45

2-6- مدیریت زنجیره تأمین در صنعت دارو سازی.. 47

2-6-1- اجزازنجیره تأمین صنعت دارو49

فصل سوم: روش شناسی پژوهش.... 51

3-1- مقدمه. 52

3-2- فرضیه ها و چارچوب پژوهش.... 52

3-2-1- ارائه چارچوب پژوهش.... 52

3-2-2- فرضیه ها/سؤالات... 55

3-2-3- روش پژوهش.... 55

3-3- جامعه آماری و نمونه. 56

3-3-1- هولدینگ داروپخش.... 57

3-3-2- شرکت سرمایه گذاری البرز58

3-3-3- هولدینگ پارس دارو60

3-4- متغیرهای اصلی پژوهش.... 63

3-5- روایی وپایایی ابزاراندازهگیری.. 63

3-6- روشهای تجزیه و تحلیل داده ها64

3-6-1- آزمون T تک نمونه ای.. 64

3-6-2- ضریب همبستگی پیرسون.. 64

3-6-3- آزمون فریدمن.. 65

3-6-4- تکنیک تاپسیس فازی.. 65

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها71

4-1- مقدمه. 72

4-2- آمارتوصیفی خبرگانجهتاصلاحچارچوباولیه. 73

4-3- اطلاعات جمعیت شناختی.. 73

4-4- آمار توصیفی.. 77

4-4-1- نتایج آمار توصیفی مربوط به ریسک تأمین کننده77

4-4-2- نتایج آمار توصیفی مربوط به ریسک های محیطی.. 83

4-5- ضریب همبستگی پیرسون.. 85

4-6- الویت بندی مؤلفه های تحقیق.. 88

4-6-1- روش اول طبقه بندی: تاپسیس فازی.. 88

4-6-2- روش دوم طبقه بندی: آزمون فریدمن.. 90

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات... 94

5-1- مقدمه. 95

5-2- خلاصه پژوهش.... 95

5-3- نتایج پژوهش.... 96

5-4- مدل نهایی پژوهش.... 100

5-5- الگوریتم مدیریت ریسک زنجیره تأمین.. 102

5-6- پیشنهادات... 108

5-5-1- پیشنهادات کاربردی.. 108

5-5-2- پیشنهاداتی برای پژوهشهای آینده109

منابع و مآخذ لاتین.. 111

منابع و مآخذ فارسی.. 115

فهرست جداول

فهرست اشکال

******************

مدیریت ریسک زنجیره تأمین

تغییر پذیری در زمینه برآیندها و نتایج ممکن زنجیره تأمین، احتمال رخداد آنها و اثرات آن را مدیریت ریسک زنجیره تأمین می نامند. ریسک های زنجیره تأمین شامل ریسک های برخواسته از تغییرات در جریان مواد، محصول و اطلاعات است که از تأمین کننده اولیه آغاز و به مصرف کننده نهایی ختم می شود. بنابراین بطور کلی ریسک های زنجیره تأمین به احتمال و اثر یک عدم تناسب و تعادل بین تأمین و تقاضا بر می گردد.

تا سال 2000، مقالات به مدیریت زنجیره تأمین می-پرداختند. پس از آتش سوزی یکی از تأمین کنندگان اریکسون در نیو مکزیکو که منجر به از دست دادن 400 میلیون یورو شد و برشکستگی یکی از تأمین کنندگان لندرور در سال 2001 که منجر به اخراج 14000 کارگر گشت همه و همه باعث یافتن مشکلات عمده در زنجیره تأمین در جهان شد.

تحقیقات اولیه در هر زمینه ای اصولاً با شناسایی و معرفی مفاهیم و مشخص کردن دسته بندی ها یا طبقه بندی ها آغاز می گردد. کارهای اولیه در زمینه مدیریت ریسک در زنجیره تأمین نیز این شیوه را پیمود. اولین حرکت توسط لی(2002) آغاز شد، او چارچوبی را بر اساس ریسک های زنجیره تأمین و ریسکهای تقاضا در چارچوب محصولاتی که محصولات اساسی یا ابداعی هستند، فراهم کرد. او همچنین بیان کرد که استراتژی های زنجیره تأمین نیازمند وصل شدن به سطح درست و مشخصی از ریسک های تأمین و تقاضا می-باشد.

مقالات زیادی در مورد مدیریت ریسک در زنجیره تأمین در دهه های گذشته منتشر گردید که اولین آنها مربوط به کرالجیکدر سال 1983 بود. پالسون(2004) مقالات موجود را به سه دسته تقسیم کرد: تجزیه و تحلیل انواع ریسک، رسیدگی به ریسک و کنترل ریسک.

...

مدیریت زنجیره تأمین در صنعت دارو سازی

صنعت دارو می تواند به عنوان مجموعه ای از فرآیندها،عملیات و سازمانهای درگیر در کشف، ایجاد و تولید داروها تعریف شود. سازمان بهداشت جهانی ، دارو یا آماده سازی دارو را "هر ماده یا ترکیبی از مواد ساختهشده، فروخته شده، پیشنهاد شده برای فروش یا معرفی شده برای استفاده در تشخیص، مداوا، تسکین یا پیشگیری از بیماری، وضعیت غیرفیزیکی یا نشانه بیماری در انسان یا حیوان- و برای استفاده در- باز گرداندن، تصحیح یا اصلاح وظایف اساسی در انسان یا حیوان" تعریف می کند.

بنابراین تعدادی بازیگران کلیدی در صنعت دارویی وجود دارند که عبارتند از:

1. سازمانهای چند ملیتی بزرگ توسعه و تحقیقاتی محور، با حضور جهانی در بازار محصولات شناخته شده، محصولات قابل حصول از طریق نسخه و محصولات فاقد نیاز به نسخه و مجوز پزشک. آن ها تمایل دارند که محل ها و مکان های زیاد تولید دارو داشته باشند.

2. تولید کنندگان عمده عمومی،که محصولات مجاز خارج از حق انحصاری و محصولات بی نیاز از نسخه مجوز پزشک را تولید می کنند.

3. شرکت های سازنده محلی که درکشورخودشان فعالیت می-کنند، آن ها محصولات عمومی و محصولات مارکدار تحت مجوز یا قرار داد را تولید می کنند.

4. تولید کنندگان قراردادی که دامنه یا گستره ای از محصولات متعلق به خود ندارند، اما عناصر فعال کلیدی تولید می کنند یا حتی محصولات نهایی را از طریق فراهم کردن خدمات پیمانکاری برای سازمان های دیگر فراهم می-کنند.