گزارش کارآموزی در بخش ژنتیك و اصلاح نباتات(توتون) در 14 صفحه ورد قابل ویرایش

فهرست مطالب

تقدیر و تشكر. 1

مقدمه. 1

ایجاد ارقام نر عقیم. 3

پاكت‌زنی و سرزنی.. 4

بذرگیری.. 5

بررسی مقاومت ژنوتیپ‌های مختلف توتون تیپ شرقی به كرم غنچه‌خوار توتون. 6

بررسی اثر مقادیر مختلف كود ازت روی شاخص‌های رشد. خصوصیات زراعی و كیفی چند رقم توتون گرمخانه‌ای   10

بررسی تنوع ژنتیكی و طبقه‌بندی ارقام مختلف توتون تیپ شرقی.. 11

بازدیدهای انجام شده. 12

  مقدمه

توتون از گیاهان بومی دنیای جدید می‌باشد. امروزه كشاورزان آمریكا حدود 3/1 محصول توتون دنیا را تولید می‌كند. در ایران توتون نیز از گیاهان قابل اهمیت به شمار می‌رود. استان‌های مهم كشت توتون عبارتند از: آذربایجان غربی، گیلان و مازندران.

توتون‌هایی كه در ایران كشت می‌شوند، عبارتند از: 1) باسما (توتون تیپ شرقی) در ارومیه، گرگان و مازندران، 2) ویرجینیا (توتون تیپ غربی) در مازندران، گیلان و گلستان، 3) بارلی (توتون تیپ غربی) در مازندران، گلستان و آذربایجان غربی.

توتون گیاهی است از خانواده سولاناسه و جنس نیكوتیانا این جنس 65 گونه دارد كه  دو گونه تاباكوم و روستیكا در كشاورزان اهمیت دارد و هیچیك از این دو گونه به صورت وحشی دیده نشده است.

توتون گیاهی است اصلاً دائمی، ولی چون نمی‌تواند سرما و یخبندان را تحمل كند، به صورت یكساله مورد كشت قرار می‌گیرد. چون توتون گیاهی است اتوگام، و برای اصلاح آن از روش‌هایی مثل وارد كردن و سلكسیون و دورگ‌گیری استفاده می‌شود. دورگ‌گیری در اصلاح توتون خیلی كاربرد دارد. دورگ‌گیری بین گونه‌ای به منظورهای زیادی مثل انتقال صفت مقاومت به بیماری از ارقام وحشی به توتون معمولی نیكوتیانا تاباكوم به كار رفته است و در این روش بیشتر از روش تلاقی برگشتی استفاده می‌شود.

اهداف اصلاحی توتون عبارتند از: ازدیاد عملكرد، مقاومت به آفات و بیماری و كیفیت توتون.

ایجاد ارقام نر عقیم

مجری طرح فوق، جناب‌ آقای مهندس عباسی است و این طرح یك طرح چند ساله است. هدف از انجام این طرح، این است كه خود كشاورز نتواند بذر تهیه كند و با این روش همه ساله مجبور می‌شود بذر خالص را از شركت دخانیات (مراكز تحقیقاتی) تهیه نموده و با این استراتژی برگ‌های توتون یكدست حاصل از یك رقم خالص به دخانیات تحویل داده می‌شود.

برای این منظور، همه ساله عمل تلاقی به روش مالشی را انجام می‌دهند. روش اصلاحی در این طرح تلاقی برگشتی می‌باشد. برای تلاقی به روش بالینی نیاز به یك عدد قیچی، لاك قرمز رنگ، پنس، كارت، سم، پاكت و نخ می‌باشد.

در تاریخ 10/5/84 به همراه افراد بخش، وارد مزرعه شدیم و اقدام به این عمل نمودیم.

روش كار به این صورت است كه ابتدا بوته‌های مادری را انتخاب نموده و گل‌های كاملاً باز و كاملاً بسته را حذف كرده و باقی گل‌ها را با محلول سم (برای مقابله با شته و هلیوتیس) سم‌پاشی نموده، سپس توسط پنس به آرامی گلبرگ را شكاف داده به طوری كه  به مادگی صدمه وارد نشود. سپس چند پرچم از پایه پدری كه قبلاٌ تهیه كرده‌ایم را آماده كرده و دانه‌های گرده را روی مادگی مالیده و سپس مادگی را به دورن گلبرگ‌ها برمی‌گردانیم. بعد از اینكه تمام این كارها را برای همه گل‌ها انجام دادیم، سپس با كمك لاك گل‌هایی را كه لقاح یافته‌اند، را علامت‌گذاری كرده جهت شناسایی گل‌های غیرتلاقی كه بعد از عمل تلاقی بوجود می‌آیند، سپس نام پایه پدری و مادری تاریخ تلاقی و نام تلاقی دهنده را روی كارت نوشته و به گل‌آذین آویزان كرده، سپس پاكت را روی گل‌آذین كشیده و با نخ پایین آن را می‌بندیم.

سپس در تاریخ 18/5/84 به همراه مهندس عباسی و پرسنل بخش به مزرعه رفتیم تا تلاقی‌های انجام شده را كنترل كنیم. مراحل كار به این صورت بود كه نخ را باز كرده و  پاكت را خارج نموده و با كمك قیچی گل‌های جدیدی را كه تشكیل شده‌اند و یا آنهایی را كه عمل تلاقی برای آنها موفقیت‌آمیز نبوده است را حذف كرده و مجدداً پاكت را می‌بندیم. بعد از رسیدن كامل و خشك شدن كپسول‌ها گل‌آذین را جدا كرده و بذرهای موجود در آنها را جدا كرده تا برای سال بعد مورد كشف قرار گیرند.

K 326 F X ULT 128                  Mn 944 X ULT 128

K 326 F X Nc 100                     Mn 944 X nC 100

K 326 F X RGH 4                     Mn 944 X RGH 4

پاكت‌زنی و سرزنی

از دیگر فعالیت‌هایی كه در این بخش انجام دادیم، عبارتند از: پاكت‌زنی و سرزنی.

هر دو فعالیت گفته شده زیر نظر مهندس عباسی می‌باشد و از فعالیت‌های مهم بخش ژنتیك به شمار می‌رود.

عمل پاكت‌زنی كه تقریباً همه روزه صبح‌ها انجام می‌گرفت، به شرح زیر می‌باشد: